Od 2020 r. szkoły ponadpodstawowe mają możliwość prowadzenia oddziałów przygotowania wojskowego (OPW), w których młodzież zainteresowana służbą wojskową może uzyskać stosowne przeszkolenie. Obecnie w Polsce 238 szkół prowadzi 265 takich oddziałów, w których uczy się blisko 15 tys. uczniów. 

Jak informuje Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji do 31 marca br., organ prowadzący szkołę, może złożyć do Ministra Obrony Narodowej wniosek o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie oddziału przygotowania wojskowego w swojej placówce. Jego wzór dostępny jest do pobrania na stronie: www.wojsko-polskie.pl/zostanzolnierzem/oddzialy-przygotowania-wojskowego/. W bieżącym roku MON może udzielić do 120 zezwoleń na utworzenie nowych oddziałów. 

W oddziałach przygotowania wojskowego (w liceum ogólnokształcącym lub technikum) realizowane jest minimum 230-godzinne szkolenie z zakresu przygotowania wojskowego, w formie obowiązkowych zajęć dodatkowych, a jego program oraz ramowy plan nauczania określa rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 21 maja 2020 r. w sprawie programu szkolenia w oddziale przygotowania wojskowego (Dz. U. poz. 977). 

Program realizowany jest przez szkołę w części teoretycznej oraz przez patronacką jednostkę wojskową w części praktycznej (jednostka wskazywana jest przez MON w zezwoleniu). Szkolenie kończy 50-godzinny obóz szkoleniowy, przeprowadzany na początku ostatniego roku nauki. 

Na prowadzenie oddziałów przygotowania wojskowego Minister Obrony Narodowej może udzielać wsparcia finansowego w postaci dotacji celowych. Podstawowy zakres, w jakim udzielany jest ten rodzaj pomocy, dotyczy:

• ubioru ucznia (dotacja coroczna, na każdego ucznia klasy pierwszej uruchamianej w ramach oddziału),
• doposażenia szkoły w sprzęt specjalistyczny, wykorzystywany do realizacji zajęć z przygotowania wojskowego (raz na cztery lata w liceum i raz na pięć lat w technikum).

Dotacja udzielana jest na wniosek organu prowadzącego szkołę (nie jest obowiązkowa) i stanowi maksymalnie 80% pakietu ubiorczego i wyposażenia.

Wprowadzenie oddziałów przygotowania wojskowego nie koliduje z możliwością dalszego funkcjonowania klas o profilu wojskowym oraz innych specjalności mundurowych, w oparciu o innowacje pedagogiczne i eksperymenty realizowane przez szkoły, niemniej, ukończenie OPW daje absolwentowi przywileje w dostępie do służby wojskowej, m.in. możliwość skrócenia do 12 dni szkolenia podstawowego oraz dodatkowe punkty 
w aplikowaniu na studia w uczelniach wojskowych.