28 kwietnia br. odbyła się kolejna wideokonferencja Zarządu Związku Powiatów Polskich. Głównymi tematami dyskusji były zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, transport odpadów niebezpiecznych oraz podział środków w ramach RFRD.

Spotkaniu przewodniczył Prezes Związku Powiatów Polskich Andrzej Płonka.

Spotkanie rozpoczęło się od omówienia najistotniejszych kwestii, jakie miały miejsce w ostatnim czasie.

Mecenas Bernadeta Skóbel mówiła o projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Projekt rządowy pół roku temu był opiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, uzyskując wówczas opinię negatywną. W ubiegłym tygodniu sprawa była podejmowana podczas dwóch posiedzeń sejmowej Komisji Zdrowia. Na pierwszym posiedzeniu projekt odrzucono, natomiast podczas drugiej projekt był procedowany. Gdy strona samorządowa wydawała opinię do projektu w październiku, nie było jeszcze wówczas żadnych zapowiedzi odnoszących się do centralizacji szpitali. Tymczasem nawet na przykładzie tej ustawy, analiza przepisów wskazuje, że kierunek centralistyczny jest widoczny. Jeśli ustawa wejdzie w życie, to będzie ona kontynuowała trend wedle którego dyrektorzy oddziałów NFZ będą coraz bardziej pozbawiani swoich kompetencji. Jeśli ustawa wejdzie w życie, to nie będzie też ustalania regionalnych map potrzeb zdrowotnych. Będzie tylko jedna mapa potrzeb zdrowotnych przyjmowana przez Ministra Zdrowia. Na podstawie jednej, ogólnej mapy potrzeb zdrowotnych będą opracowywane wojewódzkie plany transformacji. W projekcie ustawy niebezpieczne jest to, że w planie mają być wskazane podmioty odpowiedzialne za realizację zadań. Odpowiedzialnymi za wdrożenie tego planu mają być podmioty lecznicze. Zmieni się także sposób ustalania planu zakupów. Dziś dla oddziału wojewódzkiego NFZ plan zakupów opracowuje dyrektor tego oddziału. Zmiana przewiduje, że będzie to robił Prezes NFZ. Dzisiaj na poziomie województw funkcjonują przy wojewodzie rady ds. zdrowia publicznego, które odpowiadały m.in. za opracowywanie regionalnych map potrzeb zdrowotnych. Dotychczasowe rady mają zostać rozwiązane a w ich miejsce będą powołane nowe, w nieco innym składzie. W ich skład nadal będzie jednak wchodził przedstawiciel Konwentu Powiatów. Gdy ustawa wejdzie w życie, wojewoda w ciągu dwóch dni skieruje do podmiotów, którzy mają dać swoich przedstawicieli do rad wnioski o przedstawienie swoich przedstawicieli. Jeśli Konwent Powiatu w ciągu 21 dni nie przedstawiłby wojewodzie swojego przedstawiciela do nowej rady zdrowia publicznego, to wojewoda będzie mógł w to miejsce powołać swojego eksperta, a z Konwent Powiatu przez 5 lat nie będzie miał możliwości powołania własnego przedstawiciela.

Drugi wątek przedstawiony przez Bernadetę Skóbel dotyczył modelu edukacji włączającej. Jak na razie prace nad projektem trwają i trzeba spokojnie poczekać na projekt ustawy. W tej sprawie Związek Powiatów Polskich trzyma rękę na pulsie.

Rozgrywające się tematy istotne dla samorządów przekazał również Grzegorz Kubalski. Pierwszą kwestią był Krajowy Plan Odbudowy – przypomniał, że póki strona samorządowa nie otrzyma finalnej wersji dokumentu, nie może wydać opinii. Dokument w formie ostatecznej ma zostać wysłany 28 kwietnia, natomiast dzień później ma się odbyć posiedzenie plenarne Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Kwestia druga to spotkanie przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego z wiceminister Małgorzatą Golińską z Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Spotkanie było związane z planami ministerstwa odnośnie dokonania reformy przepisów dotyczących funkcjonowania parków narodowych w Polsce. Założeniem reformy jest wprowadzenie w miejsce dotychczasowych, w dużym stopniu samodzielnych parków narodowych, jednej ogólnopolskiej służby parków narodowych. Nastąpić ma także zmiana zasad dotyczących współdecydowania JST o objęciu ich terenu granicami parku narodowego. Finalnie może się zatem okazać, że kwestia rozszerzenia parku narodowego na teren danej jednostki będzie decyzją rządową. Zdaniem strony samorządowej, należy skupić się na znalezieniu odpowiedniego balansu między ochroną środowiska a kwestią interesów gospodarczych na danym terenie. Problemem z punktu widzenia JST jest nie tylko kwestia dotycząca parków narodowych ale też parków krajobrazowych. Ministerstwo zobowiązało się zorganizować spotkanie w tej sprawie.

Trzecią przedstawioną sprawą był publiczny transport zbiorowy. Grzegorz Kubalski mówił o konferencji poświęconej zagadnieniom PTZ, która odbyła się w Senacie RP. Zapowiedziano powołanie specjalnego zespołu roboczego, który będzie próbował napisać senacką nowelizację lub nową ustawę dotyczącą PTZ. Związek Powiatów Polskich interweniuje, by samorządy nie zostały pominięte przy tworzeniu nowej ustawy.

Starostowie odnieśli się też do planowanej centralizacji szpitali. Zapowiadana reforma stanęła w miejscu, a Ministerstwo Zdrowia nie udziela nowych informacji. Starostowie wyrazili wątpliwość w kwestii podejmowania nowych inwestycji wobec planowanej centralizacji.

Podczas wideokonferencji poruszona została też sprawa transportu odpadów niebezpiecznych. Zadaniem powiatu było wskazanie miejsca do składowania odpadów niebezpiecznych w sytuacji zatrzymanego transportu. Powiat, który ma miejsce, musi jednocześnie znaleźć środki na utylizację tych odpadów. Związek Powiatów Polskich niezmiennie wskazuje, że to zadanie ma charakter ponadlokalny, gdyż jest to problem, który nie dotyczy każdego powiatu z osobna ale jest zarządzany w skali całego województwa. W związku z tym, w zakresie niezbędny jest udział finansowy a także przejęcie części realizacji tego zadania przez poziom wojewódzki.

Starostowie za niezbędne uznali też odniesienie się do podziału środków z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, które przy kolejnym naborze ponownie zostały rozdzielone niesprawiedliwie.