Członkowie Zarządu Związku Powiatów Polskich odbyli kolejną wideokonferencję, by omówić najistotniejsze dla powiatów kwestie. Wśród nich była sytuacja pieczy zastępczej, finanse samorządowe a także konsekwencje Polskiego Ładu dla samorządów. Spotkaniu przewodniczył Prezes Zarządu ZPP Andrzej Płonka.

Sprawy najistotniejsze dla powiatów przedstawiła Bernadeta Skóbel. Pierwszym zagadnieniem była piecza zastępcza i reforma planowana przez ministerstwo w tym zakresie. Ze strony ministerstwa jest otwartość na negocjacje jeśli chodzi o zapisy projektu nowelizacji ustawy. W pierwotnym projekcie przewidziano dwa rozwiązania dotyczące placówek opiekuńczo-wychowawczych: pierwsza zakłada, że w odniesieniu do istniejących placówek w art. 19 przewidziano przepis, który miałby na celu rewizję istniejących placówek opiekuńczo-wychowawczych w ciągu 5 lat od wejścia w życie ustawy. Ten przepis prawdopodobnie zostanie skreślony. Dla powiatów to dobra informacja, ponieważ nie będzie wznowienia postępowań w sprawie cofnięcia zgód na funkcjonowanie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Drugi przepis dotyczy tworzenia nowych placówek - przepis w projekcie skierowanym do uzgodnień międzyresortowych co do zasady wprowadzał zakaz tworzenia nowych placówek. Gdyby jednak miało dojść do tworzenia nowych, to tylko za zgodą wojewody i rzecznika praw dziecka. Istnienie tego przepisu jest na razie negocjowane. Jest jednak otwartość na to, by była możliwość tworzenia nowych placówek opiekuńczo-wychowawczych, jeżeli nie prowadziłoby to do potrzeby zwiększenia miejsc na terenie danego powiatu, czyli np. byłaby możliwość podziału placówek na mniejsze. Bernadeta Skóbel przypomniała też o trwających pracach nad strategią deinstytucjonalizacji, w której przewiduje się likwidację miejsc w pieczy zastępczej i instytucjonalnej do 2035 roku. Wobec tego przepisu nieracjonalne byłoby tworzenie nowych placówek opiekuńczo-wychowawczych. Jeśli zaś chodzi o tworzenie rodzin zastępczych, szczególnie zawodowych, to ministerstwo planuje dużą zmianę polegającą na tym, żeby doprowadzić do derejonizacji realizacji tego zadania, czyli poszukiwania rodzin zastępczych poza teren powiatu. Takie rozwiązanie ma wady i zalety – z jednej strony pozwala na szukanie rodzin zastępczych poza granicami powiatu, ale z drugiej może to doprowadzić do wewnętrznej konkurencji pomiędzy powiatami. W tej kwestii ministerstwo również jest otwarte na kompromis. Ministerstwo zapowiedziało również rozmowy z Ministerstwem Finansów, by być może uruchomić program finansowy do wsparcia powiatów w zakresie tworzenia rodzin zastępczych zawodowych.

Starostowie zwrócili uwagę na problem braku wystarczającej ilości rodzin zastępczych.

Grzegorz Kubalski podzielił się najważniejszymi informacjami z listopadowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Pierwsza kwestia dotyczyła finalizacji rozmów dotyczących tzw. ustawy badaniowej. Udało się zawrzeć porozumienie z ministrem Weberem, w wyniku czego w projekcie ustawy odstąpiono od wymogu szkolenia dla osób, które będą z ramienia samorządu prowadziły kontrole stacji kontroli pojazdów, a jednocześnie, jeśli chodzi o wymogi kwalifikacyjne, umożliwiono nabywanie uprawnień w ramach pracy w starostwie. Sam nadzór nad diagnostami i przeprowadzaniem badań technicznych będzie zdejmowany z samorządu. W ramach wzajemnego porozumienia uzgodniono też, że jeszcze w grudniu zaczną się prace dotyczące kwestii postępowania związanych z karami dotyczącymi opóźnienia przy obowiązku zgłoszenia nabycia bądź zbycia pojazdu.

W wyniku interwencji podjętej przez Związek Powiatów Polskich na Komisji Wspólnej, do jednego z projektu ustaw procedowanego obecnie w Sejmie została wprowadzona poprawka wykluczająca możliwość stosowania art. 155 KPA do spraw związanych z opłatami za zajęcie pasa drogowego. Przepis ten będzie bronił powiaty przed koniecznością ewentualnej zmiany pobranych opłat z tytułu zajęcia pasa drogowego przez infrastrukturę telekomunikacyjną.

Również w wyniku interwencji Związku Powiatów Polskich, na posiedzeniu Komisji Wspólnej minister Szefernaker wyraźnie wskazał, że zamiarem i intencją prawodawcy jeśli chodzi o kwestie związane z ustalaniem wynagrodzeń dla starostów było to, żeby występowała możliwość wyrównywania wstecznie od 1 sierpnia, co oznacza, że w tych województwach, w których wojewodowie mieli inny pomysł, została przeprowadzona rozmowa i według deklaracji uchwały przewidujące wyrównanie od 1 sierpnia nie będą podważane.

Grzegorz Kubalski nawiązał też do nowelizacji przepisów oświatowych, która przewiduje wzmocnienie roli kuratora względem organu prowadzącego szkoły. Aktualnie jest uzgadniania treść wspólnego wystąpienia wszystkich organizacji samorządowych przeciwko tym przepisom.

Została także podjęta decyzja o tym, że Zespół ds. Infrastruktury ma zostać podzielony, tj. mają z niego zostać wydzielone kwestie klimatu i środowiska do odrębnego zespołu.

W toku dyskusji poruszono również kwestię administracji architektoniczno-budowlanej. Pytano, czy to zadanie własne samorządów czy administracji rządowej. Powołano się na stanowisko Zarządu ZPP z 2013 roku.

Zwrócono także uwagę na poziom kontraktowania świadczeń w zakładach opiekuńczo-leczniczych i hospicjach. Do tej pory NFZ nie przedstawił nowych poziomów finansowania dla tych placówek.

Omówiono też konsekwencje, jakie dla powiatów może mieć Polski Ład.