Piętnastego listopada br. odbyło się wideokonferencyjne spotkanie członków Zarządu Związku Powiatów Polskich, członków Komisji Rewizyjnej i przedstawicieli ZPP w Zespole ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej KWRiST poświęcone problematyce finansów powiatów, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji szpitali.

W ostatnim dniu terminu przedkładania radom powiatów projektów budżetów na rok 2023 roku zebrani starostowie stwierdzili, że mamy do czynienia z realną groźbą zapaści finansowej powiatów. Konsekwencją reform podatku dochodowego od osób fizycznych jest znaczny spadek wydajności tego źródła dochodów samorządowych – zwłaszcza przy uwzględnieniu faktu, że podatek płacony ryczałtem budżet państwa pozostawił sobie jako swój dochód. Wypłacona akonto przyszłego roku równowartość części rozwojowej subwencji ogólnej – nawet przy uwzględnieniu jej zwiększenia sumarycznie o 5 mld zł – okazała się w większych powiatach nieadekwatna do utraty dochodów z PIT. Sytuacja ta sprawiła, że już w chwili obecnej konstrukcja budżetów wymagała bardzo rygorystycznego planowania, a i tak w wielu przypadkach wymagała przyjęcia deficytu na wydatkach bieżących.

Jednocześnie przy wysokiej inflacji przewidzianej na rok przyszły należy spodziewać się w ciągu roku budżetowego ogromnej presji na wzrost wydatków bieżących przy stałości dochodów. Oznacza to, że już teraz można przewidzieć, że bez dodatkowej transzy środków w 2023 roku powiaty nie będą w stanie utrzymać dotychczasowej ilości i jakości świadczonych usług publicznych.

Druga kwestia, która została poruszona podczas spotkania dotyczyła szpitali powiatowych i nieprawidłowych wycen procedur medycznych. Prezes Zarządu ZPP omówił przebieg spotkania z Zarządem Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych oraz przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia.

Część szpitali nie ma już pieniędzy na wynagrodzenia lub na pokrycie kosztów składek na ubezpieczenia społeczne. Pod koniec roku w takiej sytuacji może być blisko 200 szpitali. Na pewno ogromne problemy będą miały szpitale objęte mechanizmem wyrównania wysokości kontraktu do 16% od września br.  Raz, że mechanizm ten jest niewystarczający (podwyżki dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę szpitale muszą wypłacać od lipca), dwa nie uwzględnia on innych kosztów jakie muszą ponosić szpitale. Katastrofalne dla sytuacji finansowej było włączenie od 1 lipca w wycenę świadczeń wszystkich środków przekazywanych przed 1 lipca 2022 r. na podwyżki wynagrodzeń tzw. odrębnymi strumieniami. Jak wskazali uczestnicy spotkania, szpitale powiatowe  w kwestii wycen zostały oszukane, w konsekwencji czego mogą stracić płynność finansową.

Na koniec spotkania, w związku z koniecznością realizacji szeregu zadań publicznych, zgodnie zadeklarowano podjęcie radykalnych kroków w celu zadbania o finanse powiatów, finanse szpitali oraz odzyskania dochodów utraconych.