W poniedziałek, 27 października, odbyło się posiedzenie Zespołu do Spraw Systemu Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Omawiane tematy dotyczyły m.in. środków Funduszu Pracy, podziału rezerwy na uzupełnienie dochodów JST w 2025 r. oraz nowelizacji ustawy o samorządzie województwa.

Mniej środków, więcej zadań

Na wniosek Związku Powiatów Polskich podjęta została dyskusja w temacie znacznego obniżenia środków Funduszu Pracy w planie finansowym na rok 2026, przeznaczonych na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Kwota na aktywizację bezrobotnych zmniejszy się o ponad 40% (tj. 1,5 mld zł), co – zdaniem powiatowych urzędów pracy  – utrudni realizację ich ustawowych zadań.

– W tym roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, która rozszerzyła działanie Publicznych Służb Zatrudnienia, w tym powiatowych urzędów pracy (…). Przyjęcie tej ustawy było wskazywane w KPO jako kamień milowy w ramach reformy „Efektywne instytucje na rzecz rynku pracy”.  Jak mamy zrealizować reformę? Jak mamy efektywnie pracować, jeżeli mamy obniżone środki? – pytała wprost mec. Bernadeta Skóbel.

Temat był podnoszony już 10 października, na posiedzeniu Zespołu do Spraw Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej. Wówczas to z informacji przekazanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynikało, że Ministerstwo Finansów nie wyraziło zgody na większą pulę środków. Teraz głos w pierwszej kolejności zabrał Dyrektor w Departamencie Funduszy MRPiPS Rafał Wójcik:

– Sam kamień milowy zakładał wdrożenie ustawy. Ta ustawa została wdrożona. Jeżeli chodzi o oceny skutków regulacji, które były wykazywane przy procedowaniu tej ustawy, to nie zakładały one zwiększenia limitu wydatków na działania aktywizacyjne. Zakładały, że te działania będą wprowadzane w ramach limitu, który jest co roku ustalany w ramach ustawy budżetowej, więc naturalne jest, że zmniejszenie limitu powoduje to, że trzeba w inny sposób podejść do realizacji tych działań, które do tej pory były wdrażane. Pojawiły się nowe instrumenty, które mogą być oferowane bezrobotnym. Zakładam, że urzędy pracy też będą musiały po prostu efektywniej zastanawiać się, które instrumenty będą najlepsze, będą najefektywniejsze, będą przy mniejszych wydatkach pozwalały na aktywizację większej liczby bezrobotnych. (…) Natomiast wiemy, że wszyscy, nie tylko nasz resort, mierzył się z tym, że budżet musiał być spięty przy pewnych założeniach, no i stąd ta zmiana limitu na przyszły rok – tłumaczył.

Zastępca Dyrektora w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Iwonna Kulikowska zauważyła, że w przypadku Funduszu Pracy środki będą niższe, w stosunku do ubiegłego roku, jednocześnie w przypadku innych funduszy, jak Fundusz Solidarnościowy, zakładane kwoty są wyższe.

– Jeżeli chodzi o Fundusz Pracy, mamy nie tylko zadania obligatoryjne, ale również zadania fakultatywne i zadania aktywne rynku pracy. (…) Dodatkowo mogę zauważyć, że jeżeli jest przestrzeń taka, że te wydatki mogą być zwiększane, to mamy ten instrument za zgodą Ministra Finansów i następnie w komisji do spraw budżetu istnieje możliwość, jeżeli będą takie warunki w przyszłym roku, zmiany tej sytuacji i ewentualne zwiększenie wydatków Funduszu Pracy; oczywiście przy akceptacji, wnioskowaniu dysponenta tego funduszu, czyli ministra właściwego do spraw pracy – mówiła.

Przedstawiciele Związku Powiatów Polskich krytycznie skomentowali wypowiedzi strony rządowej.

Dalsza część relacji w Dzienniku Warto Wiedzieć.