Listę jedenastu postulatów zawierających propozycje usprawnienia rozpatrywania przez Powiatowe Urzędy Pracy wniosków składanych przez przedsiębiorców ubiegających się o pomoc w ramach tzw. tarczy antykryzysowej przedstawiły Premierowi Mateuszowi Morawieckiemu Unia Metropolii Polskich i Związek Powiatów Polskich.

Na Powiatowe Urzędy Pracy nałożono nowe zadanie dot. obsługi wniosków składanych przez przedsiębiorców w ramach tzw. Tarczy antykryzysowej. Wydaje się, że nie dokonano właściwej analizy możliwości prawidłowej realizacji przez ww. urzędy powierzonego obowiązku, wobec utrzymania ich wszystkich dotychczasowych zadań. Jednocześnie Powiatowe Urzędy Pracy cały czas świadczą usługi w zakresie m.in.: rejestracji osób bezrobotnych, wypłat zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych, stypendiów, składek na ubezpieczenia zdrowotne, legalizacji zatrudnienia cudzoziemców (procedura oświadczeń i zezwoleń na pracę sezonową), obsługi umów na usługi i instrumenty rynków pracy wynikających z ustawy o promocji i instytucjach rynku pracy oraz realizacji zadań z zakresu finansowania działań na rzecz kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców (KFS).
W stanie epidemii w urzędach zawieszono co prawda bezpośrednią obsługę mieszkańców, ale wszystkie zadania są wykonywane bez przerwy – stacjonarnie, w formie elektronicznej lub listownej. Dzieje się to pomimo faktu, że obecnie wielu pracowników urzędów przebywa na zwolnieniach chorobowych lub zasiłkach opiekuńczych. Z tych powodów, w niektórych jednostkach, skala nieobecności kadry osiąga 50%.

Jednocześnie realizacja zadania polegającego na rozpatrywaniu wniosków składanych przez przedsiębiorców w ramach tarczy antykryzysowej stwarza problemy w sferze organizacyjno – technicznej np.:

• wnioski przedsiębiorców składane są w formie papierowej, wymagają wprowadzenia danych do systemu, co jest czynnością czasochłonną,
• przy wnioskach składanych elektronicznie, przeważnie za pośrednictwem portalu praca.gov.pl, najpoważniejszym problemem jest wadliwe działanie portalu (powolne działanie lub niesprawność systemu, zawieszanie w trakcie wypełniania, niekompatybilność z niektórymi wersjami oprogramowania Apple), co powoduje powielanie złożonych dokumentów,
• brak dostatecznie jasnych instrukcji do wypełniania wniosków skutkuje licznymi błędami: proste (jak np. literówki, czy błędy w nazwach firm) są poprawiane „w drodze korekty wniosku”, ale poważniejsze wymagają jego anulowania i ponownego złożenia.

Dlatego we wspólnej ocenie Unii Metropolii Polskich i Związku Powiatów Polskich konieczne jest usprawnienie procesu rozpatrywania przez PUP składanych wniosków. Najszybszym sposobem jest wprowadzenie zmian proceduralnych. Poniżej przedstawiamy listę tych najistotniejszych:

• automatyzacja procesu obsługi wniosków, w przynajmniej w odniesieniu do wsparcia z Art. 15zzd (mikropożyczki) i Art. 15 zzc (dofinansowania do działalności gospodarczej nie zatrudniającej pracowników) w oparciu o systemy MRPiPS – praca.gov.pl i Syriusz oraz publiczne bazy (KRS, CIDG, REGON). Urząd powinien zajmować się tylko wnioskami, gdzie system zaraportuje błąd.
• wprowadzenie narzędzia informatycznego do automatycznego umorzenia mikropożyczki
  z Art. 15 zzd przez firmy, które przez 3 miesiące utrzymają działalność (automatyczna weryfikacja przez system Syriusz w bazach CEIDG/KRS). Wprowadzenie odpowiednich zmian ustawowych umożliwiających takie umorzenie (bez wniosku).
• rezygnacja z konieczności uzupełniania formularza o pomocy publicznej (formularz ten został wprowadzony już w czasie trwania naboru);
• umożliwienie przekazywania (przekierowania) przez portal praca.gov dokumentów do innego urzędu . W chwili obecnej system pozwala jedynie na przesyłanie odpowiedzi do pracodawcy;
• zapewnienie możliwości przyporządkowania wniosków składanych przez portal praca.gov do urzędu właściwego dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej;
• wprowadzenie automatycznego „przypisywania” przedsiębiorcy do określonej grupy wiekowej (do 30 roku życie i powyżej 30 roku życia) według numeru PESEL, a nie oddzielnego kalkulatora. Rozwiązanie to ułatwi weryfikację wniosków i zmniejszy liczbę korekt;
• zwiększenie możliwości przesyłania dokumentów do pracodawcy powyżej objętości 1 MB;
• zwolnienie PUP z obowiązku weryfikowania wniosków z danymi zgromadzonymi
  w rejestrach (np. CEIDG, KRS), w tym zakresie wystarczające powinno być oświadczenie przedsiębiorcy z możliwością weryfikacji danych w okresie późniejszym (np. w ciągu kolejnych 4 lat);
• umożliwienie realizacji wniosków ze starymi wzorami umów, również po dniu 18 kwietnia 2020 r. Przedsiębiorcy nie zwracali uwagi na zmianę wzoru i zgłaszali swoje kolejne wnioski na starych formularzach, zapisanych w komputerze – to rozwiązanie ograniczy liczbę wniosków, które muszą być wniesione ponownie;
• zablokowanie możliwości modyfikowania przez wnioskodawców kalkulatorów dołączonych do wniosków w Art. 15zzb i 15zze;
• ograniczenie obowiązków biurokratycznych poprzez odstąpienie od konieczności wzywania prawodawcy, który złożył 1 egzemplarz podpisanej umowy w wersji papierowej, do złożenia jej drugiego egzemplarza. Wystarczające będzie jeśli egzemplarz podpisany obustronnie pozostanie w dokumentacji powiatowego urzędu pracy, zaś pracodawca otrzyma potwierdzoną za zgodność kopię.